Nice Social Bookmark
Facebook

.

Diagnoza rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym oraz jej wykorzystanie w pracy nauczyciela i rodzica

Diagnoza /gr. diagnosis – rozpoznanie/ to rozpoznanie jakiegoś obiektu, zdarzenia czy jakiejś sytuacji w celu zdobycia dokładnych informacji i przygotowania się do działań. Rozróżnia się m.in. diagnozę  lekarską, psychologiczną oraz pedagogiczną dotyczącą np.  trudności szkolnych,  emocjonalnych, wychowawczych w pracy z dzieckiem lub grupą.  Diagnoza  pedagogiczna jest diagnozą rozwiniętą.  Nie ogranicza się do sprawdzania i oceniania stanu wiedzy i osiągnięć ucznia, lecz obejmuje także wyjaśnienie przyczyny tego stanu i przewidywanie rozwoju osiągnięć.

Diagnoza dostarcza więc, informacji o indywidualnych możliwościach i poziomie rozwoju: 

  • poznawczo-motorycznego,
  • emocjonalno – społecznego,
  • fizycznego.

Diagnoza jest podstawą do wypracowania systemu pracy zapewniającemu każdemu dziecku optymalny rozwój.

Ostatecznym celem diagnozy jest opracowanie wskazań edukacyjnych, które będą:

  • stymulowały,
  • wspierały,
  • wspomagały rozwój potencjalnych możliwości dziecka.

Diagnoza obrazuje tempo rozwoju, rytm rozwoju oraz dynamikę rozwoju dziecka. W diagnozie stosujemy metody kliniczne: obserwację, wywiad, rozmowę, analizę wytworów (prace dziecka) oraz metody eksperymentalne, w tym testy.

Rozwój dziecka jest procesem, w którym można obserwować  zmiany  ilościowe i jakościowe prowadzące do coraz lepszego funkcjonowania, zdobywania wiadomości, umiejętności i sprawności. W rozwoju tym obserwuje się stałą kolejność – dziecko przechodzi od prostych czynności do wyższych form działania. Bez działania podstawowych funkcji psychicznych i fizycznych nie mogą rozwijać się  procesy wyższe. Bez osiągnięcia sprawności manualnej, posługiwania się ołówkiem, długopisem dziecko nie zdobędzie umiejętności pisania.  Bez odpowiedniego poziomu percepcji słuchowej i wzrokowej, nie będzie potrafiło rozpoznawać i zapamiętywać  liter, głosek, cyfr, znaków. Nie znając liter i głosek  nie opanuje operacji analizy i syntezy wyrazów. Nie mając rozwiniętej analizy i syntezy, nie nauczy się  czytać i pisać. Nie umiejąc czytać i pisać, nie będzie mogło korzystać z tekstów pisanych i nie zrozumie ich treści, bez względu na to czy będzie to tekst z języka polskiego, matematyki, historii lub geografii.  W konsekwencji to będzie miało wpływ na poziom wykształcenia i całą jakość życia. Tak, więc rozpoznawanie poziomu rozwoju podstawowych funkcji ma dla postępów  w rozwoju i zdobywaniu wiedzy przez dziecko istotne znaczenie.

II. Analiza rozwoju funkcji percepcyjno-motorycznych

Percepcja wzrokowa  jest to zdolność do rozróżniania kształtów, do ich zapamiętywania i odtwarzania na podstawie wzoru i z pamięci. Przedmiotem diagnozy jest: spostrzeganie wzrokowe, orientacja przestrzenna, analiza i synteza wzrokowa, błędy w czytaniu i pisaniu związane z zaburzeniami percepcji wzrokowej.

Badania percepcji wzrokowej prowadzone są poprzez zastosowanie następujących metod:

  • wzorów figur geometrycznych,
  • układania obrazków z części,
  • pisania wielkich i małych liter,
  • pisania cyfr i znaków matematycznych,
  • analizy błędów popełnianych w pisaniu i czytaniu.

Ważnym elementem rozwoju psychofizycznego jest rozwój ruchowy.  Między 3 a 7 rokiem życia, dziecko w dużym stopniu doskonali koordynację kończyn i tułowia. Wraz z rozwojem paralelnie rozwija się jej związek z percepcja wzrokową. Inaczej koordynacja wzrokowo-ruchowa jest to zharmonizowanie ruchów gałek ocznych z ruchami całego ciała lub jego części. W nauce pisania ważna rolę odgrywa prawidłowy rozwój koordynacji wzrokowo-ruchowej. Rozumiemy przez to przeniesienie obrazu graficznego na ruch.

Orientacyjne określenia poziomu rozwoju percepcji wzrokowej umożliwiają podstawowe metody takie jak:

  • obserwacja,
  • wywiad, rozmowa,
  • analiza wytworów (prace dziecka).

Dlatego nauczyciel lub rodzic powinien obserwować dziecko podczas codziennych czynności, spełniania poleceń, oglądania obrazków oraz zabaw konstrukcyjnych i dydaktycznych, których celem jest reprodukowanie gotowych wzorów. Nauczyciel  na podstawie oceny błędów, sposobu pracy i trudności dziecka może wykryć symptomy wskazujące na opóźnienie istnienia percepcji wzrokowej i wzrokowo-przestrzennej. Kolejnym  źródłem informacji  jest rozmowa z rodzicami. Bardzo cennych informacji dostarcza analiza wytworów dziecka, głównie rysunków wykonanych według gotowych wzorów.

Natomiast  pamięć wzrokową można ocenić orientacyjnie, w dość łatwy sposób, np. za pomocą  loteryjki „Kto zapamięta najwięcej?”, gdyż dziecko musi pamiętać, gdzie leży na stole obrazek, aby jak najwięcej obrazków zestawić w pary.

Za pomocą prób eksperymentalnych  można też ocenić jeden z aspektów percepcji wzrokowej, jakim jest ujmowanie stosunków przestrzennych między spostrzeganymi elementami /percepcja wzrokowo-przestrzenna/. Służy temu szczególnie odtwarzanie złożonych figur asymetrycznych oraz układów figur. Dokładniejszej oceny poziomu percepcji dokonuje psycholog w poradni.

Sprawność manualną dziecka możemy badać obserwując czynności samoobsługowe, rysowanie, malowanie oraz poprzez analizę wytworów (rysunek człowieka, wzory literopodobne,  litery i cyfry, teksty pisane, wzory figur geometrycznych, pisanie wyrazu „domek”).

Całość tak zebranych informacji o dziecku tworzy obraz jego możliwości w zakresie percepcji wzrokowej i sprawności manualnej.

Zaburzenia w zakresie percepcji słuchowej także niekorzystnie wpływają na całokształt rozwoju dziecka. Wywołują  one inne trudności niż zaburzenia w zakresie percepcji wzrokowej. Proces rozróżniania dźwięków, ich analizowania i syntezowania,  dokonuje się na poziomie ośrodkowego układu nerwowego.

Do oceny poziomu rozwoju percepcji słuchowej przydatny jest wywiad. Od rodziców dowiadujemy się, jak przebiegał dotychczasowy rozwój mowy dziecka. Uzyskujemy informacje  o tym, czy  dziecko zna wierszyki, jak szybko uczy się, czy jest muzykalne i czy ma trudności w rozpoznawaniu melodii w zabawach i ćwiczeniach rytmicznych.

Do badania poziomu rozwoju percepcji słuchowej stosuje się przede wszystkim indywidualne próby z  zakresu analizy, syntezy i porównywania słuchowego oraz analizy błędów w przepisywaniu, pisaniu z pamięci, ze słuchu, a także  analizy błędów w czytaniu.

Dzieci 5-letnie powinny umieć wydzielić pierwszą głoskę w wyrazie, syntezować wyraz z sylab i zdania z wyrazów. Dzieci 6 i 7 –letnie powinny dokonywać pełnej analizy i syntezy głoskowej i sylabowej wyrazów, prawidłowo różnicować głoski. Wyrazy dobierane dzieciom powinny być:

  • dobrze znane,
  • krótkie,
  • zawierające jak najwięcej samogłosek,
  • zawierające jak najwięcej takich spółgłosek, które można swobodnie wydłużać.

W wieku przedszkolnym musi dokonywać się znaczny postęp w rozwoju percepcji słuchowej,  w pamięci słuchowej, aby dziecko mogło być zdolne do podjęcia nauki czytania.

W diagnozie mowy najprostszymi metodami są następujące:

  • obserwacja dziecka w różnych sytuacjach, połączona z wypowiedziami dziecka,
  • historyjki obrazkowe,
  • obrazki sytuacyjne.

Przedmiotem diagnozy mowy jest określenie: zasobu słownictwa,  artykulacyjnych wad mowy oraz sposobu wypowiadania się (pojedynczymi słowami, prostymi zdaniami, złożonymi zdaniami,  wypowiedziami spontanicznymi, wypowiedziami wymagającymi dodatkowych pytań).

Natomiast myślenie  wstępnie można określić układając obrazki z części, porównując obrazki, klasyfikując przedmioty, obrazki i figury geometryczne, układając historyjki obrazkowe, obserwując wykonywane czynności.

Przedmiotem diagnozy myślenia jest:

  • analiza i synteza,
  • porównywanie, dostrzeganie podobieństw i różnic,
  • abstrahowanie, uogólnianie klasyfikowania,
  • rozumienie treści obrazków, zagadek, poleceń,
  • dostrzeganie związków przyczynowo-skutkowych,
  • rozumienie pojęć stałości masy i liczby,
  • rozumienie operacji matematycznych: szeregowania, dodawania, odejmowania na konkretach.

W okresie edukacji wczesnoszkolnej istotny jest też rozwój społeczno-emocjonalny dziecka, o którym uzyskamy informacje wykorzystując następujące metody:

  • obserwację dziecka w różnych sytuacjach,
  • rozmowę z dzieckiem,
  • rozpoznawanie przeżyć dziecka poprzez: organizowane w tym celu zabawy, gry, ćwiczenia rysowania i malowania, lepienia, przez muzykę, scenki dramowe, przedstawienia, techniki socjometryczne.

We wstępnej diagnozie rozwoju społeczno-emocjonalnego dziecka należy zwrócić uwagę na jego zachowanie związane z przystosowaniem do szkoły, do nauki, do rówieśników. Z poczynionych obserwacji można wywnioskować, czy dziecko jest przystosowane, czy mało lub nieprzystosowane do podjęcia nauki szkolnej. W diagnozie rozwoju społeczno-emocjonalnego  dziecka badamy: rodzaje emocji, treść emocji, wyrażanie uczuć i emocji, uczestnictwo w grupie i pełnione role oraz rozwiązywanie problemów i konfliktów.

Wstępna diagnoza rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym uwzględnia też dzieci z cechami różnych stopni niepełnosprawności intelektualnych. Wskazane jest więc pogłębianie wiedzy o nauczaniu i wychowaniu dzieci już od jak najwcześniejszego okresu rozwoju;  mając na uwadze powyższe czynniki zachęcamy nauczycieli i rodziców do określania wstępnej diagnozy dziecka. Natomiast pełną i specjalistyczną diagnozę dziecka wykonujemy w  poradni, do czego zachęcamy wszystkich zainteresowanych.

Opracowała
Grażyna Wysocka  
  Pedagog Poradni P-P
                            w Dąbrowie Białostockiej
                           

Symptomy dysleksji rozwojowej na kolejnych etapach rozwoju i edukacji dziecka

W wieku przedszkolnym do symptomów dysleksji należą:

  • mała sprawność ruchowa w zakresie całego ciała,
  • mała sprawność ruchowa w obrębie rąk: trudności i niechęć do samoobsługi i zabaw manipulacyjnych,
  • słaba koordynacja wzrokowo-ruchowa objawiająca się tym, że dziecku sprawia trudność budowanie z klocków, rysuje niechętnie i prymitywnie,
  • opóźniony rozwój lateralizacji – nietypowa będzie więc oburęczność, lateralizacja skrzyżowana,
  • zaburzenia rozwoju spostrzegania wzrokowego i pamięci wzrokowej, m.in. trudności w składaniu elementów z części, puzzli, wykonywaniu układanek,
  • opóźniony rozwój mowy, nieprawidłowa artykulacja wielu głosek, trudności w wypowiadaniu złożonych wyrazów, w budowaniu wypowiedzi, zapamiętywaniu nazw.

W klasie „0” , szczególną uwagę należy zwrócić na symptomy:

  • opóźniona sprawność ruchowa: dziecko z trudnością biega, skacze, rzuca i chwyta piłkę,
  • trudności w wykonywaniu precyzyjnych ruchów zakresie samoobsługi,
  • opóźnienie rozwoju lateralizacji; pomimo prób ustalenia ręki nadal jest oburęczne,
  • opóźnienie orientacji w schemacie ciała i przestrzeni: ma trudności ze wskazaniem części  ciała, określeniem kierunków,
  • trudności z odtwarzaniem ułożonych figur geometrycznych, rysowaniem „ szlaczków”,
  • trudności z wyróżnianiem elementów z całości, a także ich składaniem w całość,
  • wadliwa wymowa, „przekręcanie” trudnych wyrazów, błędy gramatyczne,
  • trudności w zapamiętywaniu tekstu, wiersza piosenki, więcej niż jednego polecenia w tym samym czasie,
  • trudności z różnicowaniem głosek podobnych, z wydzielaniem sylab i głosek ze słów, z ich składaniem,
  • kształt liter jest zapamiętywany wolno, ich odczytanie przebiega w słabym tempie,
  • trudności z orientacją w czasie,
  • trudności w nauce czytania,
  • trudności w nauce pisania.

W wieku szkolnym /I-III/, we wstępnej diagnozie dysleksji rozwojowej dziecka niepokoić powinny:

  • mała sprawność ruchowa całego ciała (niechętnie uczestniczy w zabawach ruchowych i lekcjach wychowania fizycznego),
  • obniżona sprawność ruchowa rąk,
  • utrzymująca się oburęczność,
  • trudności z odróżnianiem prawej i lewej ręki, strony, określeniem położenia przedmiotów względem siebie,
  • trudności w koordynacji czynności ręki i oka, dziecko niechętnie i niestarannie rysuje, pisze, nie mieści się w liniaturze oraz zbyt mocno naciska ołówek,
  • trudności w zapamiętywaniu np. tekstu wiersza, tabliczki mnożenia,
  • wadliwa wymowa,
  • trudności w opanowaniu poprawnej pisowni, popełnianie błędów przy przepisywaniu związane z opóźnieniem rozwoju spostrzegania wzrokowego i pamięci wzrokowej,
  • trudności w opanowaniu poprawnej pisowni związane z opóźnieniem rozwoju spostrzegania słuchowego dźwięków mowy, pamięci słuchowej,
  • trudności w czytaniu: wolne tempo, błędy, powolne i słabe rozumienie tekstu.

Na kolejnym etapie edukacji, czyli powyżej klasy III szkoły podstawowej symptomami dysleksji są:

  • wolne tempo czytania i niechęć do czytania,
  • nieprawidłowa pisownia, duża liczba błędów ortograficznych,
  • trudności w zapamiętywaniu: wierszy, terminów, nazw dat itp.,
  • trudności w opanowaniu przedmiotów szkolnych wymagających dobrej percepcji wzrokowej, przestrzennej i pamięci wzrokowej: geografii, geometrii, chemii,
  • trudności w przedmiotach szkolnych wymagających dobrej percepcji, pamięci słuchowej, dobrej wymowy, trudności w opanowaniu języków obcych, biologii, historii.

Jeżeli zauważyliście Państwo u dzieci niepokojące symptomy, możecie skonsultować się ze specjalistami poradni, którzy doradzą jak dalej postępować z dzieckiem w procesie diagnostycznym i terapeutycznym.

 

 Opracowała Grażyna Wysocka

Pedagog Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Dąbrowie Białostockiej

Zabawy logopedyczne w domu

Witamy serdecznie !!! Puszcza oczko

Pragniemy zachęcić wszystkich rodziców dzieci w wieku przedszkolnym do wspólnych zabaw logopedycznych w domu.

U dzieci w wieku przedszkolnym bardzo ważne jest stymulowanie rozwoju mowy, podnoszenie sprawności językowej podczas zabaw, ćwiczeń i gier. O atrakcyjności ćwiczeń nad mową w znacznej mierze decyduje ich forma, stąd propozycja gier i zabaw, jako takiego rodzaju aktywności, który najlepiej odpowiada potrzebom małego dziecka. Ważne, by wszelkie próby związane z rozwijaniem języka przebiegały w atmosferze zabawy, radości  odkrywania i eksperymentowania.

Należy uświadomić sobie fakt, że zabawa przygotowuje do życia i jest podstawową działalnością dziecka. Ma wiele cech wspólnych z nauką i pracą, gdyż są to czynności celowe, które wpływają kształcąco na rozwój człowieka. Zabawy zaspokajają potrzebę aktywności i poznawania rzeczywistości – rozwijają: myślenie, spostrzegawczość, koncentrację, pamięć, uwagę, orientację, wyobraźnię, inteligencję twórczą, poczucie estetyki, wytrwałość, kontakty społeczne, umiejętność współdziałania z innymi.

Zabawy i gry wyzwalają inicjatywę dziecka i są przez to źródłem radości. Uczą nie tylko wygrywać, ale i przegrywać, więc przygotowują do życia społecznego.

Bardzo ważny jest właściwy stosunek rodziców do zabaw dziecka.

Dlatego też nie wolno rezygnować z zabaw i gier na rzecz oglądania telewizji !

Jak wiadomo nabywanie języka jest zaprogramowane, ale rola otoczenia jest
tu niekwestionowana. Większość rodziców pomaga w językowym rozwoju w sposób naturalny, ale nie zawsze zdają sobie sprawę, że mogą ten rozwój wzbogacać. To oni dostarczają wzorów językowych i stwarzają odpowiednie warunki. To przede wszystkim rodzice, a później także nauczyciele odpowiedzialni są za rozwój dziecka, w tym także jego mowy. Należy pamiętać, że pierwsze lata, gdy jest ono całkowicie zdane na dorosłych, decydują o tym, jak będzie wyglądał sposób jego językowego funkcjonowania w latach późniejszych. Sposób komunikowania się wyznaczy jego możliwości edukacyjne, zawodowe oraz stosunki z innymi ludźmi. Dbałość o właściwy rozwój języka we wszystkich jego podsystemach – oto główny cel domowego wychowania językowego. Szczególnie dzieci, które nie osiągnęły normy językowego rozwoju wymagają kompensacyjnej opieki, która ma na celu poprawne ukształtowanie ich języka mówionego. Sprzymierzeńcem zarówno w kompensacyjnym, jak i stymulującym wychowaniu językowym powinno być przedszkole.
Jednak nic nie zastąpi starań rodziców.

Poniżej zamieszczamy propozycje zabaw usprawniających narządy mowy oraz gry i zabawy językowe:

1. Ćwiczenia i gry oddechowe

Oddychanie to czynność odruchowa, niezbędna do życia. Ćwiczenia oddechowe mają na celu m.in. kształtowanie oddychania brzuszno – przeponowego, wydłużanie fazy wydechowej, niwelowanie napięcia mięśniowego. Zabawy, ćwiczenia i gry oddechowe mają wytworzyć nawyk oddychania nosem, poprawić zdrowotność dzieci, ograniczając schorzenia układu oddechowego.

Mecz w ping – ponga, zatrzymaj piłeczkę

Dziecko i rodzice siedzą przy stoliku. Na stoliku kładziemy lekką piłeczkę pingpongową. Zadaniem jest dmuchanie w piłeczkę tak, aby była cały czas w ruchu i nie spadła ze stołu. Ćwiczenie to budzi wiele emocji, jest chętnie wykonywane przez dzieci. 

Piórko

Do ćwiczenia potrzebne są małe, delikatne „ptasie" piórka lub bardzo lekkie papierki. Dziecko swobodnie porusza się po pomieszczeniu i stara się tak dmuchać w papierek – piórko, aby utrzymać je jak najdłużej w powietrzu. W ćwiczeniu tym dziecko w sposób naturalny, poprzez zwiększone zapotrzebowanie tlenowe aktywizuje funkcję narządów oddechowych.

Dmuchanie przez słomkę na kulki styropianu umieszczone w kubeczku, kulki z papieru (rozdmuchiwanie słomką w kuwecie).

Dmuchanie na łódeczkę w wodzie (np. z łupiny orzecha włoskiego lub tekturowej).

v  Rozlanie farby na kartonie (akwareli) i rozdmuchiwanie jej przez słomkę.

Przenoszenie słomką styropianu lub jadalnych kuleczek Nesquick z talerzyka na drugi talerzyk (lub w przypadku kuleczek Nesquick z talerzyka do kubka z mlekiem).

 2.  Zabawy ćwiczące ruchy języka

Język jest najbardziej ruchliwym narządem mowy, przy jego udziale powstają prawie wszystkie spółgłoski; dużą rolę odgrywa przy wymowie samogłosek.

v  Można posmarować dziecku wargi i podniebienie np. czekoladą lub dżemem, aby dziecko mogło „wymyć” je językiem; lub nasypać na talerzyk trochę płatków kukurydzianych, a dziecko ma zebrać je posługując się tylko językiem.

„Sowa sprząta swoje mieszkanie” (tu warto zaopatrzyć się w przygotowaną wspólnie z dzieckiem pacynkę sowy)

Dziecko słucha opowiadania i wykonuje ćwiczenia przed lustrem.
Sowa rozejrzała się po swojej dziupli (dziecko przesuwa językiem po podniebieniu górnym, wewnętrznych ścianach policzków, podniebieniu dolnym).

Zauważyła duży bałagan. Postanowiła zrobić porządek. Zaczęła od odkurzania sufitu dziupli (przesuwa czubkiem języka od przodu do tyłu jamy ustnej po podniebieniu górnym), zdjęła firanki (liczy czubkiem języka górne zęby) i włożyła je do pralki (motorek wargami). Po chwili pralka zaczęła płukanie firan (,,przepychanie” powietrza  wewnątrz jamy ustnej). Sowa odkurzyła też ściany (przesuwanie czubkiem języka po wewnętrznej ścianie policzków) oraz podłogę (przesuwa czubkiem języka na dole w okolicach łuku zębowego). Sowa była bardzo zadowolona z wykonanej pracy i szeroko się uśmiechnęła (rozciąga szeroko usta). Dumna wyjrzała z dziupli i rozejrzała się wokoło (porusza językiem ruchem okrężnym na zewnątrz jamy ustnej). Spojrzała w górę (dziecko sięga czubkiem języka w stronę nosa), spojrzała w dół (sięga czubkiem języka w kierunku brody). Rozejrzała się też w prawo (przesuwa czubkiem języka do prawego kącika ust) i w lewo (przesuwa czubkiem języka do lewego kącika ust). Wszędzie był porządek i słychać było śpiewające ptaki (naśladuje głosy ptaków).   

„Bajka o języczku wędrowniczku”

Język wybrał się na wycieczkę do lasu. Pojechał tam na koniku (kląskanie językiem). Na łące zostawił konia (prr). Następnie rozejrzał się dookoła (oblizywanie warg ruchem okrężnym w jednym kierunku, a następnie w drugim). Potem wszedł do lasu (chowamy język w głąb jamy ustnej). Przeszedł las wzdłuż (język przesuwamy po podniebieniu w stronę jamy gardłowej) i wszerz (przesuwamy językiem za zębami górnymi i dolnymi). A wtedy już przedarł się przez gęstwinę krzewów i drzew (język przeciskamy przez zaciśnięte zęby). Zauważył, że zrobiło się ciemno. Rozejrzał się w prawo i w lewo (przesuwamy język z prawego kącika ust w lewy), spojrzał w górę i w dół (sięgamy językiem w kierunku nosa i brody). Jeszcze raz się rozejrzał (powyższe ćwiczenie powtórzyć kilka razy). Wsiadł na konia i pojechał do domu (kląskanie językiem).

3. Zabawy ćwiczące ruchy warg

Wpływają na muskulaturę policzków i mimiki. Wargi biorą aktywny udział przy powstawaniu wielu spółgłosek (np. p, b, m, sz, ż, cz, dż) i samogłosek, dlatego ich wyćwiczenie jest bardzo ważne. Zasadniczą sprawą jest, aby dziecko nauczyło się maksymalnie oddalać od siebie wargi (jak przy wymowie a), a także maksymalnie oddalać kąciki ust (przesadny uśmiech) i zbliżać kąciki ust (tworząc „ryjek”) oraz umiejętność wykonywania tych ćwiczeń naprzemiennie (uśmiech – ryjek).

„Całuski” – przesyłanie sobie nawzajem całusków (wargi ściągnięte w tzw. „ryjek”).

v „Świnka” – ułożenie warg w ryjek świnki (można połączyć z ćwiczeniami dźwiękonaśladowczymi: „kwi, kwi”, chrumkaniem i chodzeniem na czworakach).

 4.   Zabawy ćwiczące podniebienie miękkie

Dobrym ćwiczeniem jest ziewanie, które także ćwiczy żuchwę. Podczas ziewania podniebienie miękkie wraz z języczkiem, które jest jego zakończeniem unosi się do góry i lekko cofa.

„Leniuszek” – dziecko udaje ziewanie (można opowiedzieć dziecku bajkę o chłopcu, który nic nie chciał robić, ciągle był senny i cały czas ziewał).

„Przeciągi” – dziecko szeroko otwiera buzię i w takiej pozycji próbuje wciągać powietrze nosem, a wypuszczać ustami naśladując przeciąg

„Chory miś” – można opowiedzieć dziecku bajkę o chorym misiu, który kaszle, kicha (przy wysuniętym na brodę języku), a po zażyciu leków zasypia i chrapie (na wdechu i wydechu).

5.   Zabawy ćwiczące ruchy żuchwy

Usprawniają dolną szczękę i rozluźniają mięśnie narządów mowy, a także całego ciała. Ćwiczenia żuchwy należą do najprostszych, ponieważ poruszanie dolną szczęką jest czynnością fizjologiczną (np. jedzenie, ziewanie).

„Krowa na pastwisku” – dziecko naśladuje żucie trawy przez krowę, wykonując ruchy z zamkniętymi wargami (i z otwartą buzią) we wszystkich kierunkach. Zabawę tę można połączyć z chodzeniem na czworakach i ćwiczeniami dźwiękonaśladowczymi: muu, muu

„Krokodyl” – „kłapanie paszczą” - ruchy szczęk przy szeroko otwartej buzi z uwidocznionymi zębami.

Zabawy językowe:

1. Zabawa „Kończymy słowa”

Gra polega na wyszukaniu słowa zaczynającego się podaną sylabą. Wzbogaca słownictwo i rozwija płynność słowną.

2. Układamy rymy

Zabawa polega na wyszukiwaniu słów rymujących się np. pieski – kreski – deski itp. Rozwija inwencję twórczą.

3. Dobieramy słowa łączące się tematycznie

Zabawa polega na wyszukiwaniu słów w ramach ustalonego przez nas tematu. Zabawa wzbogaca słownictwo dziecka.

4. Wyszukujemy słowo, które nie pasuje do pozostałych

Gra polega na tym, by spośród kilku podanych słów wybrać to, które nie pasuje do pozostałych ze względu na przynależność do innej grupy znaczeniowej.

5. Wymyślamy słowa o przeciwstawnym znaczeniu (np. słaby – mocny, czyste – brudne).

6. Kończymy opowiadanie

Zabawa polega na wspólnym układaniu opowiadania poprzez dopowiadanie zdań kolejno przez wszystkich uczestników. Zabawa doskonali umiejętność formułowania poprawnych zdań, sprzyja rozwijaniu inwencji twórczej i językowej.

7. Układamy zagadki

Gra polega na układaniu zagadek będących próbą definiowania np. „jest to zwierzę z długą szyją…” Gra uczy definiowania.

 

Ponadto  pragniemy zarekomendować stronę internetową, na której państwo znajdziecie mnóstwo pomysłów do wspólnej zabawy usprawniającej aparat mowy i wspomagającej właściwą artykulację głosek.

https://www.mimowa.pl/ - UWAGA co do tej strony: aby program mógł bez problemu działać należy koniecznie zainstalować na swoim komputerze multimedialną wtyczkę
do przeglądarek internetowych (odtwarzacz animacji) – ADOBE FLASH PLAYER (pod warunkiem, że Państwo jeszcze jej nie posiadają).

Link: https://get.adobe.com/pl/flashplayer/ „Pobierz program Flash Player”

Strona „mimowa” to bezpłatny serwis logopedyczny, który poprzez animowane gry i zabawy on-line ćwiczy poprawną wymowę u dzieci. Logopedia na wesoło gimnastykuje buzię i język oraz wspiera terapię wad wymowy.

W razie pytań zapraszamy do kontaktu poprzez naszego Facebooka: https://www.facebook.com/Poradnia-Psychologiczno-Pedagogiczna-w-Dąbrowie-Białostockiej-106711637641056/ lub drogą e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Życzymy wspaniale spędzonych chwil przy wspólnej zabawie !!!

 Pozdrawiamy UśmiechLogopedzi PP-P w Dąbrowie Białostockiej

 

 

 

Wykorzystane źródła:

K. Datkun – Czerniak „Logopedia. Jak usprawniać mowę dziecka”

E. Słodownik – Rycaj „Gry i zabawy językowe. Jak pomagać dziecku w    przyswajaniu języka.”

 

Zajęcia integracyjno – adaptacyjne szansą na dobry strat w nowe środowisko szkolne.

W dniu 02.09.2016r. pracownicy naszej Poradni zostali zaproszeni przez pedagoga szkolnego do sąsiedniej placówki - Liceum Ogólnokształcącego w Dąbrowie Białostockiej w celu przeprowadzenia zajęć integracyjno – adaptacyjnych w klasach pierwszych.

Rozpoczęcie roku szkolnego w nowej szkole tj. w nieznanym otoczeniu – wśród towarzystwa nowo poznawanych uczniów i nauczycieli wiąże się dla młodego człowieka z silnym stresem.

Aby pomóc młodzieży w zminimalizowaniu skutków stresu, nasza Poradnia każdego roku wychodzi z ofertą zajęć integracyjno – adaptacyjnych.
Jak sama nazwa wskazuje mają one na celu integrację grupy oraz jej szybką i pozytywną adaptację do nowego środowiska.

Ponadto umożliwiają wzajemną wymianę doświadczeń wśród młodych ludzi, uczą zasad prawidłowej komunikacji, wchodzenia we właściwe relacje interpersonalne. Pomagają dostrzegać dobre strony kontaktów z innymi, rozwijają wzajemną akceptację w grupie oraz uczą pozytywnego myślenia
o sobie.

Specjaliści prowadzący zajęcia bazują na różnorodnych metodach, formach
i technikach pracy pedagogicznej i psychologicznej, tak by zajęcia były nie tylko dobrą zabawą dla uczniów, ale realizowały szeroko pojęte cele psychoedukacji.

            W tym roku uczestniczyło 91 uczniów przypisanych do trzech klas  pierwszych:

- klasa I „a” o profilu prawniczo – medialnym, gdzie zajęcia przeprowadziła Małgorzata Dziemiach                                                                                           – Krzywicka,

- kl. I „b” o profilu informatyczno – politechnicznym, zajęcia przeprowadziła Iwona Iwańczuk

- kl. I „c” o profilu sportowo – mundurowym, w której zajęcia poprowadziła Grażyna Wysocka.

W czasie prowadzenia zajęć młodzież z wszystkich grup wykazała dużą aktywność własną, emanowała dobrym samopoczuciem. Wszyscy chcieli jak najbardziej efektywnie uczestniczyć w proponowanych im zadaniach, które miały głównie na celu wzajemne poznanie się i budowanie więzi koleżeńskich.

Po przeprowadzonej przez pedagogów ewaluacji zajęć wynika, że wszyscy uczestnicy byli zadowoleni, uznali że to był bardzo dobrze zorganizowany i wykorzystany wspólnie czas.

Opracowała:

mgr M.Dziemiach – Krzywicka

pedagog/logopeda
Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej
w Dąbrowie Białostockiej